پارسی را پاس بداریم

[هرمز پگاه]

استاد سوالی نیز در قبل از اینها از شما پرسیده شد ; پاسخ نمی دهید ؟

کجا؟ ندیدم در های هوی و شتاب جنگ!?

[Roamer]

هرمز گرامی میگوییم آیا بهتر نیست که ما در زبان نوشتاری کنونی
دیگر از واج های « ط ، ظ ، ض ، ذ ، ص ، ث ، غ ، ح » سود نجوییم
و بجای آن از « ت ، ز ، س ، ق ، ه » سود ببریم؟

چون ما پارسی زبانان در هنگام سخن گفتن ، میان «حیات» و
«حیاط» هیچگونه دگرسانی نمی گذاریم و «ط» و «ت» را مانند تازیان
دگرسان تلفظ نمی کنیم.

و اینگونه حروف الفبای ما میشود 24 حرفی!! و مشکل املا نوشتن
کودکان دبستانی هم از میان میرود!!

(البته میدانم که در بیشتر موارد(مانند همین حیات و حیاط) برای نوشتن ناگزیریم.
هرچند این مشکل را میتوان با برابر نهادن «زندگی» بجای «حیات» از میان برد.)

من جایی خوانده ام که در دوران شاه پهلوی ، می خواستند
زبان نوشتاری پارسی را دگرگون کنند و همان خط پهلوی را
جایگرین کنند و صادق هدایت و ... هم از آن پشتیبانی کرده بودند.

به نگرتان، چنین چیزی(دگرگونی خط پارسی) شدنیست؟!

این یکی از گرفتاری های بزرگ کودکان و پارسی اموزان بیگانه است و تنها راه
از میان رفتن آن، پارسی سازی و زدودن واژه های تازی می باشد، چرا که
شما نمیتوانید تبع و طبع را یک جور بنویسید چون دو چم سراپا جدا از هم
دارند. قانون های نگارش این دبیره تازی هم بسیار سخت و کارای کاستی
های فراوان است که یکی از آنها، نبودن blanc و مرز میان واژه ها
و یکی دیگر داشتن تیل ( نقطه) های فراوان میباشد. آتاتورک این هارا
دریافت و اکنون ترکیه بی هیچ نفت و گاز و مس و اورانیوم و .. از ما
پیشرفته تر است و بهتر به جهان دانش پیوند یافته است، هرچند از
جهان اسلام دور شده.
دبیره ی پهلوی هم ( یا بهتر بگوییم اوستایی که روشن تر و تازه تر
از پهلوی است) نیز یک دبیره ی آرامی است ولی از تازی بهتر است
و بدی آن این ست که دبیره ای ایزوله و تنها مانده است و به دید من
لاتین بهتر است چون مارا به جهان پیشرفته پیوند میزند و هتّا باز
دبیره ی تازی از اوستایی بهتر است چون ما را باز به یک رشته از
کشور ها و مردم پیوسته میسازد.
•

او ...

جناب هرمز این تلاش شما بی نهایت برای حتی چون منی که واقعا شیفته ی اسلام و همان کتاب عاشقانه ی ماست
بسیار بسیار ارزشمند است . برای من که ایرانی هستم بسیار ارجمند است که شما چنین تلاشی دارید و تلاش می کنید
فرهنگ و ادب و ادبیات پارسی که صد البته شیواتر و پربار تر از هر زبان دیگری است را رواج می دهید .
اما ...
اما جناب هرمز نوشته های شما می مانند و بسیار ارزیده می شوند اما آیا بهتر نیست بجای سازماندهیه نوشته ها به
سازماندهی ادم ها بپردازید ؟ بار سنگینی این سخن برایم داشت که این را به شما می گویم که جبهه ی شما از دید
ایدئولوژیک با من به سان زمینی و سمانیست ; بهتر نیست در این مورد کتابی بنویسید تا از اندوخته های شما بهره بریم ;
تدوینی داشته باشید در این خصوص ؟! بعید می دانم کنون که در نزدیکی تابستان و زمان آزاد دوستان هستیم کسی باشد
که آزاد باشد و درخواست همکاری نداشته باشد برای مدد به این مهم که شما در تلاشید آن را به سر انجام برسانید هرچند
که تا چیدن گل فاصله است اما مجنون کوه را نمی بیند و آرمان شما شاید دست نیافتنی باشد {در نگاه اول البته...} ... .
جناب هرمز بدو این امر با شماست و ما دخلی در این نمی توانیم داشت اما شاید بهتر باشه که شما کمی در این خصوص نیز
اندیشه داشته باشید و شخصا تاب اینکه زمان کافی برای این بگذارم را خواهم داشت .
اگر امکانش هست راهنمایی بفرمایید استاد .
-----
یاری اندر کس نمی‌بینیم یاران را چه شد
دوستی کی آخر آمد دوستداران را چه شد

کس نمی‌گوید که یاری داشت حق دوستی
حق شناسان را چه حال افتاد یاران را چه شد

یا زهرای مرضیه ...

[جعفر]

این گونه سخن گفتن بسیار زیباست ولی مشکلاتی دارد
در صورتی نوشتاری یک زبان تغییر می کند که ابتدا گفتاری آن تغییر کند بنده
که چشمم آب نمی خورد بتوان گفتار را اینگونه تغییر داد چون در زبان ما پیش
به ساده گویی می رویم مشکل دیگر آن ارتباط کلامی با نوشتاری است
زمانی که سخن گفتن میر جلال الدین کزازی را می بینم یک جوری تصور می کنم
استخوان در گلویش گیر کرده ولی از صحبت کردنش لذت می برم.
در نهایت زبان هم بنظر من راه خودش را پیدا می کند و
ممکن است روزی برسد همه عربی صحبت کنند یا همه انگلیسی یا همه فرانسوی .

[هرمز پگاه]

این گونه سخن گفتن بسیار زیباست ولی مشکلاتی دارد
در صورتی نوشتاری یک زبان تغییر می کند که ابتدا گفتاری آن تغییر کند بنده
که چشمم آب نمی خورد بتوان گفتار را اینگونه تغییر داد چون در زبان ما پیش
به ساده گویی می رویم مشکل دیگر آن ارتباط کلامی با نوشتاری است
زمانی که سخن گفتن میر جلال الدین کزازی را می بینم یک جوری تصور می کنم
استخوان در گلویش گیر کرده ولی از صحبت کردنش لذت می برم.
در نهایت زبان هم بنظر من راه خودش را پیدا می کند و
ممکن است روزی برسد همه عربی صحبت کنند یا همه انگلیسی یا همه فرانسوی .

به وارونه، کمابیش همه ی واژه های تازی از کاربرد نوشتاری آن
به زبان گفتاری راه پیدا کرده اند. نویسندگان سده های پس از فردوسی
بویژه وبرای نشان دادن "سواد" خود و برای مزخرف* کردن نوشته های
خود تا جاییکه میتوانستند واژه های تازی را میچپاندند و مردم از این راه
بیشتر آنهارا یاد میگرفتند چون "بزرگان" شان چنین سخن میگفتند.
به برخی که از این نوشته ها سر در نمی آوردند، میگفتند که اینها مزخرف
است و برای همین زاب "مزخرف" کم کم جای سخنی را گرفت که یاوه
و بی چم و ژاژ بود.
واژه ی بازنشسته و دماسنج و دانشگاه و ... اینها هم نخست در نوشتار
بکار رفتند و سپس از سوی فرهیختگان و پس از انها از سوی مردم هامی
بکاربرده شدند.
چنین روزی نمیرسد چرا که قانون طبیعت در پدید آوردن گوناگونی است.
هتا ما آدمها ، سراسر یک سان نیستیم و هتا دین اسلام و ترسایی هم
یکی نمانده و شاخه شاخه شده و از اینرو اگر زمانی هم به انگلیسی سخن
گفته شود، از آن گویش های جدای فراوانی خواهد بود.
•

مزخرف ، از زخرف = گوهر = گوهر نشان

[هرمز پگاه]

؟

آری، این را دیده بودم ولی پاسخ آن نیاز به ژرف اندیشی و زمان دارد.

[جعفر]

سیاه می بینید بزرگوار سیاه.
زبان عربی غنی ترین زبان است .وشعر عربی زیباترین اشعار و
کلام عربی شیواترین کلام .واما پارسی هم زیباست هر دو در جای خود.
و ما باید پارسی را زنده کنیم این عاقلانه تر است .

[هرمز پگاه]

بله . ممنون که زبان پارسی را با این کلمات پارسی باید پاس بداریم . بریم به یارو بگیم شاخاب فارس که مسخرمون میکنه میخنده .

شما که مسلمانید و تاریخ اسلام را میدانید،
مگر محمد را قریش مسخره نکردند و شکمبه ی
گوسپند را روی سرش نریختند؟
پس اگر کاری به دید آدم درست باشد باید
انجام دهد تا در آینده، فرزندان و کشور خودش از
آن بهره مند شوند و گرنه آدم با همان گوسپند
یکی است. آن ملتی دم فرو بست، از میان رفت.
...
فزون بر این با گفتن واژه ی تازی "خلیج" نیمی از
داستان را به عرب را و امارات و .. باخته اید !!
•

[هرمز پگاه]

بیاییم واژه های فایده و ضرر و به همراه آنان واژه های فواید و مضرات،
نفع و منفعت را به دور بریزیم و به جای آنان سود و زیان به كار ببریم.
•مضر = زیان آور، زیان بخش
•مفید= سودآور، سودمند، سود بخش
نمونه های كاربردی:
سیگار (كشیدن) به سلامتی ضرر می رساند، سیگار كشیدن برای سلامتی مضر است=
سیگار (كشیدن) برای تندرستی زیان آور است.
---
فواید و مضرات شرابخواری در چیست؟=
سود (ها) و زیان (های) باده نوشی در چیست؟
---
حركت های آزادیخواهانه در ممالك عربی به نفع ماست؟=
جنبش های آزادیخواهانه در كشورهای عربی به سود ماست؟

benefit_n.jpg

[هرمز پگاه]

بیاییم واژه های فایده و ضرر و به همراه آنان واژه های فواید و مضرات،
نفع و منفعت را به دور بریزیم و به جای آنان سود و زیان به كار ببریم.
•مضر = زیان آور، زیان بخش
•مفید= سودآور، سودمند، سود بخش
نمونه های كاربردی:
سیگار (كشیدن) به سلامتی ضرر می رساند، سیگار كشیدن برای سلامتی مضر است=
سیگار (كشیدن) برای تندرستی زیان آور است.
---
فواید و مضرات شرابخواری در چیست؟=
سود (ها) و زیان (های) باده نوشی در چیست؟
---
حركت های آزادیخواهانه در ممالك عربی به نفع ماست؟=
جنبش های آزادیخواهانه در كشورهای عربی به سود ماست؟

benefit_n.jpg

[هرمز پگاه]

سیاه می بینید بزرگوار سیاه.
زبان عربی غنی ترین زبان است .وشعر عربی زیباترین اشعار و
کلام عربی شیواترین کلام .واما پارسی هم زیباست هر دو در جای خود.
و ما باید پارسی را زنده کنیم این عاقلانه تر است .

شما در سه جا لغزش تودرتو دارید:
١- کسی اینجا دشمن زبان عربی نیست. آن زبان برای خودش
است و زبان ما هم برای خودمان. دشواری در آمیخته شدن
این دو زبان است. خود تازیان و ترکان و فرانسوی ها و...
میکوشند زبان شان را پالوده و کارآمد نگه دارند و فرهنگستان
زبان برای همین است. اینکه زبان عربی ، گویا بهترین زبان هاست،
آوند بسنده ( دلیل کافی) نیست که همه ( مسلمین) از زبان های خود
دست کشیده و به عربی سخن بگویند یا اینکه تا میتوانند واژگان
تازی در زبان خود بچپانند ! آن عربی پس در سامانه ی خودش
" کامل" و "غنی" است و در گاه آمیخته شدن، میشود شلم شوربا.
٢- زبان تازی پرمایه (غنی) نیست چون توان زایندگی ندارد. زبانی است
که با ریشه ها و کالبد ها ( ابواب) کار میکند و اگر چیز نوینی پدید بیاید
باید یک ریشه ی تازه درست کنند و تا کنون نزدیک ۴۰۰۰ ریشه
تازی درست شده که هیچکس توان یادگیری این همه را ندارد.
ولی در پارسی شما با کارواژه ی" دادن"، میتوانید فرودادن و
بازدادن (بازدهی)، سردادن و بردادن و .... را درست کنید.
برای همین بویژه در زمینه دانش، خود تازیان گرفتارند و در
دانشگاه های الیت شان به زبان انگلیسی آموزش داده میشود.
۳- اینکه که میگویند که زبان تازی "کامل" است، یک باور دینی
است و نه یک فربود دانشیک و زبانشناسیک. میگویند الله
قران را به عربی فرستاده، پس عربی "غنی و کامل" است.
خود همان الله در همان باور شما، تورات را هم به زبان عبری
و اوستا را هم به زبان پارسی و .. فرستاده، پس پارسی/
عبری از عربی هم "غنی" تر بوده چون گزینه ی نخست بوده؟
خیر:
در همان قران تان هم نوشته که ما برای هر مردمی به زبان
خودشان پیامبری فرستادیم. پس قران عربی است، برای اینکه
"پیامبر"ش عرب بوده و برای عرب میخوانده، نه اینکه از برای
"غنی" بودن زبان عربی باشد.
(خود قران پر است از وامواژگان، هتا از پارسی، مانند ابریق=آبریز)
->
پس چه از نگاه درون دینی و چه برون دینی ، و چه کارشناسی
زبان، سخن شما بیهوده است و یکی از انگیزه های مهادین
واپسماندگی ما و جهان اسلام هم همین ناکارآمدی زبان و
سترونی اندیشه ی سخنگویان بدان زبان هاست!
وگرنه ما پیش از آلودگی زبان، هزار سال یکی از دو اَبَرکشور
جهان بوده ایم، اکنون به پیسی رسیده ایم !

•

فربود = واقعیت

[هرمز پگاه]

پسوند ها، یكی از ستون های سترگ زبان های هندواروپایی و در آن میان،
زبان توانمند پارسی اند.
در این نگاره، من بخشی از آنهارا كه كاربرد بیشتری دارند، نگاشته ام.

vanan_n.jpg

[Hollywood Undead]

جناب هرمز منظور از کارایی زبان چیه ؟
واقعآ فایده نوشتن به این سبک چیه ؟ کدوم کتاب دانشگاهی یا غیر دانشگاهی میشناسید که این سبک نگارش رو پیش رو قرار داده باشن ؟همه مردم که متخصص زبان و ادبیات نیستن که از این سبک نگارش لذت ببرن چه بسا خوندن این نوشته ها براشون سخت باشه خود من وقتی نوشته های شما رو میخونم باید خیلی دقیق و با حوصله بخونم ولی همین زمانی که صرف خوندن چند خط نوشته شده رو میشه برای خوندن یک صفحه کتاب گذاشت .

[هرمز پگاه]

جناب هرمز منظور از کارایی زبان چیه ؟
واقعآ فایده نوشتن به این سبک چیه ؟ کدوم کتاب دانشگاهی یا غیر دانشگاهی میشناسید که این سبک نگارش رو پیش رو قرار داده باشن ؟همه مردم که متخصص زبان و ادبیات نیستن که از این سبک نگارش لذت ببرن چه بسا خوندن این نوشته ها براشون سخت باشه خود من وقتی نوشته های شما رو میخونم باید خیلی دقیق و با حوصله بخونم ولی همین زمانی که صرف خوندن چند خط نوشته شده رو میشه برای خوندن یک صفحه کتاب گذاشت .

شما با شتر هم میتوانید بروید مشهد، با هواپیما هم میتوانید بروید
ولی هواپیما کارآمد تر است چون کار را زیباتر، بهتر، تندتر،
آسوده تر و .. انجام میدهد. یا خوردروی شما در سنجش با الاغ.
شما اکنون آسوده پشت فرمان مینشنید و گاز میدهید و به هرجا
خواستید میروید. ولی برای اینکه هواپیما و این خوردرو ساخته
شود، رنجها برده شده و کارهای فراوان و آزمون های پیاپی و
... انجام شده است. خوب اگر در همان گاری می ماندند و رنج
نویابی و نوآوری را بخود هموار نمیکردند، این نمیشد که هست.
--
در گذشته هم که میزان الحراره را دماسنج و میزان الصغه ! را
فشارسنج و بلدیه را شهربانی و مالّیه را دارایی و عدلیه را
دادگستری .. کردند، برای پدران ما سخت بود ولی اکنون برای
ما اسان است و چم بازنشسته را بهتر در می یابیم تا متقاعد.
همچنین کاربرد دستور زبان، یکسان تر شده و نباید بگوییم:
معلمه ی محترمه .!
از انجایی که زبان ما سامانه ی "وندی " vand دارد،
با پیشوند و پسوند و دیگر قانون های زبان های هندواروپایی
کار میکند، بازبانهای سامی سازگار نیست و برای همین
کودک ما براستی باید دوزبان را یاد بگیرد تا بتواند"فارسی"
را درست بخواند و بنویسد و بکار بندد.
روشن است که کارآایی زبان در خرید نان از نانوا آشکار نمیشود،
در این آشکار میشود که یاور اندیشه و دانش و پیشرفت باشد
و با الودگی زبان این نشدنی است و برای همین، پس از سامانیان
میتوان گفت که هیچگونه فراورده ی اندیشوی و مینوی و فندی و
دانشیک از ما دیده نشده.
آنهایی هم که پورسینا و .. در زمان سامانیان نوشته اند، برگردان
از بنمایه های یونانی و ایرانی و هندی بوده و تازه آنرا هم
به زبان درباری انزمان، عربی برگردانده اند و برای واژه های
فلسفی و جز آن، ناچار از واژه های عربی چیزی ساخته اند.
(بیشتر واژه های فلسفی را ایرانیان ساخته اند چون بیشترین
دانشمندان و اندیشمندان ایرانی بوده اند، چنان که ابن خلدون
نوشته و برای این بوده که ایرانیان پیشینه ی فرهنگی و دانشیک
و کتابخانه و دانشگاه داشته اند و زبان مادری پورسینا و ابوریحان
و .. پارسی ناب بوده است)
اکنون هم میبینید که با همین ته مانده ی زبان پارسی، بسیار بهتر
از عرب میتوانیم واژه سازی کنیم، در جاییکه انها ناچار "ذیمقراتیه"
میگویند ما "مردم سالاری" را به سادگی از چسبانیدن دو واژه
درست کردیم و یاواژه های فیزیک مانند بسامد و گشتاور و تکانه
و تکینگی و توان و تندا و بردار و برایند و .. را درست کردیم که
عرب در اینجا ها گیر کرده.
پس اگر ما بتوانیم از اندیشه یکالبدی (قالبی) تازی در بیاییم و
با اندیشه ی آمایشی و وندی ( ترکیبی کومبیناتیو) زبان های
هندواروپایی خود بگیریم، به آسانی airmail را میکنیم "هواپست"
بجای پست هوایی که بازگردان " البرید جوّی" ! است. اگر نیاز
به واژه ی نوین داشته باشیم، به آسانی به هم میچسبانیم : زیستبوم
(یک واژه) = محیط زیست.(دو واژه).
----

.. ؟همه مردم که متخصص زبان و ادبیات نیستن که از این سبک نگارش لذت ببرن.. .

کسی که در پی بهسازی است، نمیتواند پیرو هام(عام) باشد، باید بکوشد
رهنمای هامیان باشد و دل و رآی آنان را با نشان دادن خوبی های
این بهسازی بدست بیاورد. اگر بهگران ( مصلحین)، از مردم زمان
خویش پیروی میکردند که هیچ ایده و باور و دین و اندیشه و فند
و هنر تازه ای پدید نمی آمد.
----

.. کدوم کتاب دانشگاهی یا غیر دانشگاهی میشناسید که این سبک نگارش رو پیش رو قرار داده باشن ؟.. .

ما نباید چشم براه باشیم که یک کتاب دانشگاهی این روش را پیش گیرد.
این روش اندیشه است که ما بدبخت کرده، چون چشممان به از ما بهترانی
است که یک چیزی بسازد که ما هم پیروی کنیم. زمانی که همه اینگونه
بیندیشند، و مانند جوجه های پرندگان دهان بسوی آسمان بازکنند،
هیچ چیز نوی زاده نمیشود و هی باید دید که اروپا و آمریکا چه کرده که
ما هم کپی کنیم ( و سپس بگوییم اینها در قران بوده ها !)

..خود من وقتی نوشته های شما رو میخونم باید خیلی دقیق و با حوصله بخونم ولی همین زمانی که صرف خوندن چند خط نوشته شده رو میشه برای خوندن یک صفحه کتاب گذاشت .

خب شما شاید شاید کتاب امیر ارسلان نامدار را تند هم بخوانید ولی ارزشی
ندارد. نوشته ها و گفته هایی که نغز و پرمغز هستند ، آدمیان را به پیش
برده و بدانها برتری و سروی میبخشند و چنین چیزها را باید ناچار با
باریک بینی و سختی بیشترر خواند. ولی همین هم پس از چندی آسان
میشود: کار نیکو کردن از پـُر کردن است : "مهارت از تمرین بدست میاید"

•

[Roamer]

بله . ممنون که زبان پارسی را با این کلمات پارسی باید پاس بداریم . بریم به یارو بگیم شاخاب فارس که مسخرمون میکنه میخنده .

شما که مسلمانید و تاریخ اسلام را میدانید،
مگر محمد(ص) را قریش مسخره نکردند و شکمبه ی
گوسپند را روی سرش نریختند؟
پس اگر کاری به دید آدم درست باشد باید
انجام دهد تا در آینده، فرزندان و کشور خودش از
آن بهره مند شوند و گرنه آدم با همان گوسپند
یکی است. آن ملتی دم فرو بست، از میان رفت.
...
فزون بر این با گفتن واژه ی تازی "خلیج" نیمی از
داستان را به عرب را و امارات و .. باخته اید !!
•

نوشته ما را نیست کردند ; اما براستی شما بهتر را نوشتید .
با سپاس
----
استاد ابزاری نیست که بتوانیم به سادگی واژگان را جایگزین کنیم تا گفتارمان را پارسی برون دهد ؟
( بیان این گونه در ابتدای راه دشوار است)
"نرم افزار" پارسیش چیست ؟
---
علی علی ...

[هرمز پگاه]

نرم افزار خودش واژه ای پارسی است بجای software
هیچ رایانه ای نیست که بتواند بسته به بافتار سخن، واژه ای
درخور را جانشین واژه های تازی/بیگانه سازد. آنهایی که هستند
تنها یک پایه بدست میدهند که نیاز به ویرایش خود کاربر دارند.
•