جرم چیست؟

[*محمد]

من دانشجوی فیزیک اتمی و مولکولی هستم . جرم مقدار ماده ی موجود در جسمه. و یا اون خاصیتی از جسم که در برابر تغییر حالت جسم مقاومت می کنه .بدون فلسفه .

[behasht]

هر چیزی که فضایی را اشغال کند جرمی دارد
درواقع در دنیای ماده وجود هر چیزی یعنی آن جسم جرمی دارد

یه تعریف نو کم و کاستی رو ببخشید(این تعریف شاید کتابی نیاشه اما در واغع همه تعریف های کتابی رو تو خودش شکر خدا داره و به زبان ساده تری بیان می کند)(مثلا اگرکیگییک جسمی وجود دارد پس دیگر جسم ها هم به آن نیرو وارد می کنند و بلعکس آن جسم به دیگران نیرو وارد می کند انشا الله )
انشا الله قبول واقع بشه

[mohsen torkashvand]

به تعداد پروتون والکترون هر عنصری جرم گفته میشود
ببخشید ایمیلم مشگل داره پیغاماتونو تو نوشته هاتون بزارید من میبینم

[reza3d]

من تو یک بخش هنوز مشکل دارم و اونم نسبت دادن عدد به جرم است یا همون اندازه گیری کمی.
ما روی زمین جرم را با ترازو و واحد کیلوگرم میشناسیم.اگر جرم ماده ی تشکیل دهنده ی ذره هست پس در فضا و کرات دیگر هم باید مقدارش ثابت باشد ولی در اونجا دیگر گرانش زمین نیست و ترازو عدد دیگری را نشان میدهد.

[amishtain]

من هم هنوز تفاوت جرم و وزن رو نمیدونم؟؟؟
یکی یه توضیح درست حسابی من ممنونش میشم..

[Behjo]

من تو یک بخش هنوز مشکل دارم و اونم نسبت دادن عدد به جرم است یا همون اندازه گیری کمی.
ما روی زمین جرم را با ترازو و واحد کیلوگرم میشناسیم.اگر جرم ماده ی تشکیل دهنده ی ذره هست پس در فضا و کرات دیگر هم باید مقدارش ثابت باشد ولی در اونجا دیگر گرانش زمین نیست و ترازو عدد دیگری را نشان میدهد.

چیزی که شما داری میگی «وزن» هست(وزن نیروییِ که زمین به اجسام وارد میکنه).تعریف جرم لختی از قانون دوم نیوتون بدست میاد و فرض بر اینه که این قانون همه جای جهان برقراره(استقرا).

همون طور که میدونیم تولد کمیت جرم هم زمان با تولد علم مکانیکه!قبل از اون برای جرم هم مثل بقیه ی چیزهایی که ما الان به عنوان کمیت میشناسیم تعاریف کیفی بوده,مثل این "جرم=مقدار ماده یا میزان سنگینی" .اونا مال زمانی بود که فیزیک هنوز بدنیا نیومده بود و اسمش فلسفه ی طبیعیبود.فیزیک وقتی متولد شد که پای ارائه ی تعاریف کمی و قابل اندازه گیری بمیون اومد و به این شکل محاسبات و ریاضیات هم به ابزاری برای بیان این تعاریف و رابطه ی بین اونها تبدیل شد...
میدونیم که بعد از اونکه دکارت بحث دستگاه مختصاتش را پیش کشید و گالیه ازمایش های خودش را انجام داد مفاهیم مکان و سرعت و بعد شتاب هم توی ذهنها شکل گرفت.شتاب = اهنگ زمانی تغییر سرعت.منتهی خود مفهوم زمان هم روشن نبود و نیوتون بعدها گفت که زمان یه چیز مطلقه یعنی به چیز دیگه ای وابسته نیست و فقط میدونستن که زمان چیزیه که باعث میشه وقایع با هم رخ ندن و ترتیبی داشته باشند...بگذریم
قانون سوم نیوتون (عمل و عکس العمل به شکل ضعیفش)میگه دو تا جسم نیروی هم اندازه و در خلاف جهت هم بهم وارد میکنن(اینجا جسم و نیرو هنوز تعریف نشدند) و باعث تغییر سرعت(شتاب) همدیگه میشن
اگه ازمایشی ترتیب بدیم که دوتا جسم ساکن که فقط تحت تاثیر همدیگه اند را رها کنیم اونوقت چیزی که مشاهده میشه اینه که نسبت شتاب دوتا جسم مشخص همواره ثابته(این ازمایش با تقریب خوبی با ریل هوا قابل انجامه ,که توی اون دوتا جسم میتونن دوتا اهنربا باشن یا دوتا جسم که به دوسر یه فنر وصل باشن یا چیزای دیگه)
a/a'=k=const
از طرفی اگه بیایم و یک جسم دیگه را هم انتخاب کنیم و ازمایش را با اون و دو جسم قبلی تکرار کنیم میبینیم:
a/a"=k'=const , a"/a'=k"=const
و همچنین میبینیم که اگه جسم سوم مثلا سنگین تر از جسم اولی و دومی باشه اونوقت نسبت شتاب اولی به سومی('k)بیشتر از نسبت شتاب اولی به دومیه(k)
بنابرین میتونیم اینطور بنویسیم(a/a'=m'/m)
و mچیزیه که با سنگینی یا مقدار ماده در ارتباطه .بطوری که هرچی 'm از mبزرگتر باشه نسبت شتاب ها a/'a بزرگتره(یعنی هرچی یک جسم سنگین تر باشه شتابش کمتر) بخاطر همینه که این mرا اینرسی یا جرم لختی میگن یعنی چیزی که در برابر شتاب گرفتن جسم مقاومت میکنه
حالا اگه جسم سوم را به عنوان واحد جرم انتخاب کنیم(یعنی m"=1)اونوقت تعریف جرم جسم اولی و دومی و هر جسمی میشه:
a"/a=m/1
از طرف دیگه رابطه ی (a/a'=m'/m)[را میشه به این شکل هم نوشتma=m'a'و این عبارت ثابت را نیرو بنامیمF=maکه برای هردو جسم به یک اندازهست و این همون قانون سومه نیوتونه...
اما این تعریف جرم لختی بود,جرم گرانشی تعریفش فرق میکنه حتی خود نیوتون هم انتظار داشت که این دوتا با هم متفاوت باشن ولی بطرز عجیبی یکی شدن و اینه که ما الان فرق زیادی بین این دوتا نمیزاریم و...
از اینا که بگذریم این جرم کلاسیک بود.با ظهور نسبیت تعریف جرم و...هم دست خوش تغییر شد.بطوری که جرم دیگه ثابت نبود,و تابع سرعت نسبی جسم شد!!بطوری که هرچه جسم سریع تر نسبت به یک ناظر حرکت کنه از نظر او سنگین تر میشه!!و رابطه ای به این شکل دارند:
m=mo/(1-(v/c)^2)^(1/2)
که m0 را جرم سکون میگن(همون جرم لختی که در شتاب وسرعت کم اندازه گرفته شده)و vهم سرعت جسم از نظر ناظره و cهم سرعت نوره..
توی این تعاریف از واژه ی"سنگینی"زیاد استفاده شد.واقعیت اینه که حداقل توی فیزیک کلاسیک کمیت هایی که تعریف شدند از زندگی معمولی نشات گرفتند و بیشتر قابل درک و شهود بودند و ما قبل از اینکه جرم را تعریف کمی بکنیم هم اونا درک میکردیم
ولی توی فیزیک جدید و بیشتر مکانیک کوانتمی مفاهیمی ظاهر شدند که زیاد یا اصلا شهودی و قابل تصور نیستند

[آهن]

جه سوالي سختي خوب فهميدن جرم جسم و و سنجش مقدار جسم كجا ميشه ازش استفاده كرد؟!

[reza3d]

چیزی که شما داری میگی «وزن» هست(وزن نیروییِ که زمین به اجسام وارد میکنه).تعریف جرم لختی از قانون دوم نیوتون بدست میاد و فرض بر اینه که این قانون همه جای جهان برقراره(استقرا).

ممنون.فرق وزن و جرمو فهمیدم.
2 سوال دیگه.
1_واحد جرم لختی چیست؟
2_اینجا میگه نسبت شتاب 2 جسم برابر عکس نسبت جرم آنها است. خوب اونجا هنوز جرمو تعریف نکرده! چطوری نسبت شتاب ها رو فهمیده باید به جرم نسیت بده؟ میگه اگر جسم سوم سنگین تر از اولی باشه ... ، سنگین تر بودن جرم یعنی چی و معیارش چیه؟
در تمام این موارد منظورم وزن نبود.

[Behjo]

1_واحد جرم لختی چیست؟
2_اینجا میگه نسبت شتاب 2 جسم برابر عکس نسبت جرم آنها است. خوب اونجا هنوز جرمو تعریف نکرده! چطوری نسبت شتاب ها رو فهمیده باید به جرم نسیت بده؟ میگه اگر جسم سوم سنگین تر از اولی باشه ... ، سنگین تر بودن جرم یعنی چی و معیارش چیه؟

1.انتخاب یکا ها(واحدها) اختیاریست.کیلوگرم(در سیستم si) ،اسلاگslug(در سیستم انگلیسی)، پوند ،اونس و...

2.مفهوم سنگینی همان جرم است ولی بشکل کیفی نه کمّی.ما میدانیم که یک یخچال از یک مداد سنگین تر است
همانطور که میدانیم طولِ یک تیر چراغ برق از طول خودکار بیشتر است!
اکنون اگر ما دو جسم را در جایی که بجز نیروی بینشان نیروی دیگری نباشد(برای نمونه روی تخته ی هوا) رها کنیم
میبینیم که جسمی که سنگین ترست شتاب کمتری میگیرد و جسمی که سبکتر است شتاب بیشتری میگیرد
بطوری که نسبت این دو شتاب یک عدد ثابت میشود( محاسبه ی شتاب فقط نیازمندِ خط کش و تایمر است نه چیز دیگه ای.
در عمل با نور اندازگیری میشود)اکنون اگر بیاییم و جسم سنگین را با یک جسم سنگین تر عوض کنیم میبینم که نسبت شتاب ها
بطور خطی کم تر میشود.پس شتاب هریک با سنگینی آن نسبت معکوس دارد.این سنگینی را اکنون جرم مینامیم و یکی از جسم ها
را به دلخواه به عنوان واحد جرم در نظر میگیریم.

توضیح بیشتر;

اگه ازمایشی ترتیب بدیم که دوتا جسم ساکن که فقط تحت تاثیر همدیگه اند را رها کنیم اونوقت چیزی که مشاهده میشه اینه که نسبت شتاب دوتا جسم مشخص همواره ثابته(این ازمایش با تقریب خوبی با ریل هوا قابل انجامه ,که توی اون دوتا جسم میتونن دوتا اهنربا باشن یا دوتا جسم که به دوسر یه فنر وصل باشن یا چیزای دیگه)
a/a'=k=const
از طرفی اگه بیایم و یک جسم دیگه را هم انتخاب کنیم و ازمایش را با اون و دو جسم قبلی تکرار کنیم میبینیم:
a/a"=k'=const , a"/a'=k"=const
و همچنین میبینیم که اگه جسم سوم مثلا سنگین تر از جسم اولی و دومی باشه اونوقت نسبت شتاب اولی به سومی('k)بیشتر از نسبت شتاب اولی به دومیه(k)
بنابرین میتونیم اینطور بنویسیم(a/a'=m'/m)
و mچیزیه که با سنگینی یا مقدار ماده در ارتباطه .بطوری که هرچی 'm از mبزرگتر باشه نسبت شتاب ها a/'a بزرگتره(یعنی هرچی یک جسم سنگین تر باشه شتابش کمتر) بخاطر همینه که این mرا اینرسی یا جرم لختی میگن یعنی چیزی که در برابر شتاب گرفتن جسم مقاومت میکنه
حالا اگه جسم سوم را به عنوان واحد جرم انتخاب کنیم(یعنی m"=1)اونوقت تعریف جرم جسم اولی و دومی و هر جسمی میشه:
a"/a=m/1
از طرف دیگه رابطه ی (a/a'=m'/m)[را میشه به این شکل هم نوشتma=m'a'و این عبارت ثابت را نیرو بنامیمF=maکه برای هردو جسم به یک اندازهست و این همون قانون سومه نیوتونه...

[ehsan.m1354]

من هم هنوز تفاوت جرم و وزن رو نمیدونم؟؟؟
یکی یه توضیح درست حسابی من ممنونش میشم..

=======================
سلام
انیشتین میگه اگه بتونی مطلبی رو به مادربزرگت بفهمونی انوقت مطلب رو فهمیدی
جرم لجظه ای یک جسم میزان ماده تشکیل دهنده جسم ضربدر سرعت لحظه ای اون هست.
یعنی هر چقدر جسم دارای ماده بیشتر و یا سرعت بیشتری باشه جرمش بیشتر می شه و نیازی هم به این همه فرمول نیست.

[reza3d]

بالاخره یکی از مشکلات اساسی من حل شد.

[امید سیدیان]

تعریفی ثابت و لایتغیر برای جرم وجود ندارد ما در هر قسمتی از فیزیک بعضی از مفاهیم کلی را به گونه ای تعریف میکنیم که در آن قسمت به کارمان بییاید.در مکانیک آن را با لختی و یا قانون دوم نیوتن عجین میکنیم.در ترمودینامیک پای مقدار ماده و جرم اتمی را وسط میکشیم. در فیزک اتمی باز تعاریفی متناسب با ملزومات آن میاوریم و...
پس زیاد نباید برای پیدا کردن تنها یک تعریف ثابت راضی شویم. انعطاف خاصیت فیزیک است پس از ان لذت ببرید!

[ashkanhpb]

بابا اصلا لازم نیست جواب رو عملیاتی بیان کنید . این تعاریف عملیاتی اکثرا برای کمیت های فرعی به کار میگیرن نه جرم که از اساسی ترین(نه فقط اصلی ) مفاهیم فیزیک است ، اگه تعریف بخایم همون تعریف دوران ابتدایی کافیه ، البته در مباحث فیزیک مدرن جرم را همراه با انرژی بیان می کنند (من تسلط ندارم ) که این یه بحث دیگه ست .
البته در پاسخ به اون دوست که فرمودن اگه جسم مقدار مواد تشکیل دهنده است پس چرا در غیر زمین اون عدد (نسبت) واقعی رو نشون نمیده باید بگم که ترازو ها که برای شرایط زمین ساخته شدن در واقع عین جرم رو نمیتونن اندازه بگیرن اینا پس از پیداکردن مقدار وزن اجسام که ماهیتش نیروست و براحتی پیدا میشه عدد رو بر g تقسیم می کنن .(البته منظور از محاسبات ریاضی اعمال نسبت هاست نه عین محاسبات)

[z.azad]

این چیه نوشتی؟؟!!
تعریفشو یه دانش اموز دوم ابتدایم بلده

با احترام ممکنه این تعریف ابتدایی رو بگی؟(بنده دانشجوی کارشناسی مهندسی مکانیک‎ ‎)

مقدار ماده تشکیل دهنده هر چیز را جرم می گویند

از ابتدایی یادم مونده

این تعریف که در حد درک و فهم بچه ابتدایی هاست
جرم رو میزان مقاومت جسم در مقابل تغییر سرعت تعریف میکنن و در واقع برای نشون دادن مقاومت جسم یه عدد رو به اون نسبت میدن کهبهش میگیم جرم و برای اینکه بچه ابتدایی ها بفهمن مثل بالا هم تعریف میکنن

[z.azad]

بابا اصلا لازم نیست جواب رو عملیاتی بیان کنید . این تعاریف عملیاتی اکثرا برای کمیت های فرعی به کار میگیرن نه جرم که از اساسی ترین(نه فقط اصلی ) مفاهیم فیزیک است ، اگه تعریف بخایم همون تعریف دوران ابتدایی کافیه ، البته در مباحث فیزیک مدرن جرم را همراه با انرژی بیان می کنند (من تسلط ندارم ) که این یه بحث دیگه ست .
البته در پاسخ به اون دوست که فرمودن اگه جسم مقدار مواد تشکیل دهنده است پس چرا در غیر زمین اون عدد (نسبت) واقعی رو نشون نمیده باید بگم که ترازو ها که برای شرایط زمین ساخته شدن در واقع عین جرم رو نمیتونن اندازه بگیرن اینا پس از پیداکردن مقدار وزن اجسام که ماهیتش نیروست و براحتی پیدا میشه عدد رو بر g تقسیم می کنن .(البته منظور از محاسبات ریاضی اعمال نسبت هاست نه عین محاسبات)

وزن رو با جرم اشتباه نگیرید تعریف جرم رو که گفتم ولی وزن مقدار نیرویی که زمین به جسم وارد میکنه به خاطر داشتن جرم و در نتیجه گرانش و طبق قانون سوم نیوتن ماهم با همین نیرو زمین رو میکشیم ولی به خاطر جرم زیادش با این نیرو شتاب ناچیزی میگیره و قابل چشم پوشیه جرم هر جسم ثابته البته اگه رادیواکتیو نباشه و با گذشت زمان جرم از دست نده ولی وزن بسته به شتاب گرانش محل تغییر میکنه (حتی روی زمین در قطبی ها بیشتر از استوا ست )مثلا یک فرد که 60کیلو گرم جرم داره روی زمین با فرض اینکه شتاب گرانش 10 باشه 600نیوتن وزن داره در حالی که همین فرد روی ماه فقط100نیوتن وزن و همون 60کیلو گرم جرم رو داره