در هنگام وقوع زلزله بارها با كلمه مقياس ريشتر مواجه ميشويم. شايد كلمه مقياس مركالي هم به گوشتان رسيده باشد. هر چند كه كمتر مورد استفاده قرار ميگيرد. اين دو مقياس قدرت يك زلزله را از دو جنبه مختلف بيان كنند. از مقياس ريشتر براي بيان بزرگي يك زمين لرزه يعني مقدار انرژي آزاد شده طي يك زمين لرزه استفاده ميشود.

مقياس ريشتر

اطلاعات مورد نياز براي محاسبه بزرگي زمين لرزه را از لرزه نگار به دست ميآورند. مقياس ريشتر لگاريتمي است يعني افزايش يك واحد در مقياس ريشتر نشان دهنده افزايش ده واحدي در دامنه موج است. به عبارت ديگر دامنه موج در زلزله 6 ريشتري ده برابر دامنه موج زلزله 5 ريشتري است و دامنه موج 7 ريشتر 100 برابر زلزله 5 ريشتري است. مقدار انرژي آزاد شده در زلزله 6 ريشتري 7.21 برابر زلزله 5 ريشتري است.

بزرگترين زلزله ثبت شده

بزرگترين زلزله ثبت شده 9.5 ريشتر شدت داشت، هرچند كه مطمئناً زلزله‌هاي شديدتري در تاريخ طولاني زمين روي داده است. عمده زلزله‌هايي كه روي ميدهد كمتر از 3 ريشتر قدرت دارند. زمين لرزه هايي كه كمتر از 4 ريشتر شدت داشته باشند، نميتوانند ويرانيهاي چنداني به بار آورند. زلزله هايي كه 7 ريشتر يا بيشتر قدرت داشته باشند، زلزله هاي شديدي محسوب ميشوند. مقياس ريشتر فقط يكي از عواملي است كه تبعات يك زلزله را بيان ميكند.

قدرت زلزله

قدرت تخريبي يك زلزله علاوه بر قدرت آن به ساختار زمين در منطقه مورد نظر و طراحي و مكان سازه‌هاي ساخت بشر بستگي دارد. ميزان ويرانيهاي به بار آمده را معمولاً با مقياس مركالي بيان ميكنند. دانشمندان ميتوانند درجه مقياس ريشتر را درست پس از زمين لرزه و زماني كه امكان مقايسه اطلاعات از ايستگاه‌هاي مختلف زلزله نگاري به وجود آمده، معين كنند.

اما درجه مركالي را نمي توان به اين سرعت مشخص كرد و لازم است كه محققان زماني كافي براي بررسي اتفاقاتي كه حين زمين لرزه روي داده است، در اختيار داشته باشند. هنگامي كه تصور دقيقي از ميزان خسارت هاي وارده به عمل آمد، مي توان درجه مركالي مناسب را تخمين زد.