منو

ساخت نانوحامل داروی ضدسرطان پروتئین شیر توسط محققان ایرانی

  پژوهشگران دانشگاه خوارزمی در طرحی تحقیقاتی با استفاده از پروتئین‌های موجود در شیر اقدام به ساخت نانوحامل‌های دارویی هوشمند برای درمان سرطان معده کردند.

به گزارش سرویس فناوری ایسنا، داروهایی که امروزه برای درمان سرطان‌ بویژه سرطان معده به کار می‌روند، به صورت هدفمند طراحی نشده‌اند. لذا در طول دوره‌ی درمانی نیاز به مصرف مقادیر زیادی از این داروها است. این امر علاوه بر عوارض جانبی بالا، از نظر اقتصادی نیز مشکلات زیادی را برای بیماران به همراه دارد. محققان در این پروژه سعی کرده‌اند داروی هدفمند و خوراکی ضدسرطان معده را با استفاده از پروتئین‌های شیر طراحی و تولید کنند.

دکتر عادله دیوسالار، عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی تهران و محقق طرح در این باره اظهار کرد: در این کار، از یکی از پروتئین‌های مهم شیر به نام کازئین جهت حمل یک داروی شیمی درمانی استفاده شده است. برای این منظور با تغییر شرایط آزمایشگاهی همچون تغییر در غلظت پروتئین و یا غلظت دارو، شرایط بهینه جهت تولید سامانه دارویی با ابعاد نانو به دست آمده است. این سامانه به طور قابل توجهی نسبت به داروی معمولی، خواص درمانی جالبی در مقابل سرطان معده از خود نشان داده است.

وی افزود: ما در این مطالعه از آنالوگ داروی ضد سرطان اگزالی پلاتین، به عنوان داروی شیمی درمانی مدل استفاده کردیم. این دارو در پوششی از پروتئین کازئین شیر و کیتوزان قرار داده شد تا نانوکپسولی خوراکی تهیه شود.

محقق طرح در ادامه تصریح کرد: نتایج حاصل شده در شرایط شبیه‌سازی محیط معده و روده نشان می‌دهد که این سامانه تحت تأثیر محیط اسیدی معده شروع به رهاسازی آرام دارو از نانوکپسول می‌کند. همچنین اثرات بسیار قوی‌تر و جالبی نسبت به داروی آزاد اگزالی پلاتین (که کپسوله نشده است) بر روی سلول‌های سرطان معده از خود بروز می‌دهد.

دیوسالار خاطرنشان کرد: حامل پروتئینی مورد استفاده به محیط اسیدی معده کاملاً حساس بوده و علاوه بر حمل دارو، آن را به صورت هدفمند با رهاسازی پیوسته در معده آزاد می‌کند. همچنین برخلاف حامل‌های سنتزی و شیمیایی مورد استفاده در مطالعات قبلی، کاملاً زیست سازگار و زیست تخریب پذیر است و پس از تجزیه نیازهای غذایی بیمار را نیز تأمین می‌کند.

وی با بیان این که ساخت و بررسی عملکرد این سامانه‌ی دارویی در مرحله‌ی آزمایشگاهی قرار دارد، تصریح کرد: انتظار می‌رود که این سامانه هدفمند با رهاسازی پیوسته باعث کاهش اثرات جانبی داروهای شیمی درمانی و همچنین کاهش قیمت و افزایش تأثیر این داروها در مقابل سرطان باشد.

به گفته‌ی این محقق، مطالعات جهت افزایش هدفمند سازی این سامانه‌ی دارورسانی و تکمیل آزمایش‌های مربوطه به منظور دستیابی به مرحله‌ی تولید دارو در حال انجام است.

نتایج این تحقیقات که حاصل همکاری دکتر عادله دیوسالار، مهدیه رزمی، دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد بیوشیمی در دانشگاه خوارزمی، دکتر علی اکبر صبوری و دکتر عارفه سید عربی از اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران است، در مجله‌ی ANTI-CANCER AGENTS IN MEDICINAL CHEMISTRY به چاپ رسیده است.