حضور فیزیکدانان برجسته جهان در کنفرانس بین‌المللی اطلاعات کوانتومی در اصفهان

  کنفرانس بین‌المللی اطلاعات کوانتومی با حضور فیزیکدانان ۱۰ کشور جهان، پانزدهم تا نوزدهم شهریورماه به همت دانشگاه صنعتی شریف در اصفهان برگزار می‌شود.

به گزارش سرویس علمی ایسنا، کنفرانس بین‌المللی اطلاعات کوانتومی برای پنجمین بار در ایران و با همکاری موسسه علوم و فنون کوانتوم دانشگاه کالگری کانادا برگزار می‌شود. رایانش کوانتومی از مهم‌ترین موضوعات مورد بحث پژوهشگران در این کنفرانس خواهد بود.

در این کنفرانس دکتر «ولاتکو ودرال» از دانشگاه آکسفورد، کلاوس مالمر از دانشگاه آرهوس دانمارک و کیم میانگشیک از کالج سلطنتی انگلستان سخنرانی‌های جامع خود را ارائه می‌کنند.

همچنین برگزاری یک کارگاه آموزشی نیز بخشی از برنامه کنفرانس است. طی پنج روز برگزاری کنفرانس، ۱۷ سخنرانی و بیش از۵۰ مقاله در محورهای رایانش کوانتومی، شبیه سازی کوانتومی، کانال‌های کوانتومی، درهم تنیدگی و مدل‌های رایانش ارائه می‌شود.

اطلاعات کوانتومی از مهم‌ترین موضوعات مرتبط با رایانه‌های کوانتومی است. این رایانه‌ها که به گفته کارشناسان می‌توانند تحولی عظیم در دنیای رایانه‌ها ایجاد کنند، هنوز در مراحل تحقیقاتی هستند.

دکتر وحید کریمی‌پور، دبیر ایرانی کنفرانس بین‌المللی اطلاعات کوانتومی در این باره گفت: در حالی‌که بیت‌های دیجیتالی تنها می‌توانند صفر یا یک باشند، ویژگی اطلاعات کوانتومی این است که هر بیت آن می‌تواند در یک لحظه هم صفر باشد و هم یک باشد و حتی می‌تواند ترکیبی از این دو باشد.

وی افزود: فیزیکدانان در حدود ۲۰ سال است که تلاش می‌کنند با استفاده از ویژگی‌های کوانتومی اطلاعات را ذخیره کنند تا جهان را از محدودیت‌های رایانش و مخابرات کلاسیک برهانند.

استاد دانشگاه صنعتی شریف در توضیح بیشتر این مزایا ادامه داد: توسعه دانش اطلاعات کوانتومی ما را به جایی می‌رساند که بتوانیم روی یک اتم اطلاعات را ذخیره کنیم. چنین دستاوردی می‌تواند به ساخت رایانه‌هایی با سرعت‌های حیرت‌انگیز بینجامد.

وی افزود: در حال حاضر اگر یک ابررایانه بخواهد یک عدد ۶۰۰ رقمی را به ضرایب خود تجزیه کند به اندازه عمر کیهان زمان نیاز دارد؛ اما این کار برای یک رایانه کوانتومی فوق‌العاده کوتاه خواهد بود.

کریمی‌پور با اشاره به اهمیت امنیت اطلاعات افزود: با توجه به اینکه یک بیت کوانتومی در لحظه می‌تواند حالت‌های مختلفی داشته باشد، به سادگی نمی‌توان فهمید این بیت هنگام بارگذاری اطلاعات در چه حالتی بوده است. به همین دلیل دانش مکانیک کوانتومی قابلیت‌های بسیار بالایی را برای رمزنگاری اطلاعات دارد.

دبیر کنفرانس اطلاعات کوانتومی در ادامه به چالش‌هایی که دانشمندان برای توسعه رایانش کوانتومی با آن مواجه هستند، اشاره و تصریح کرد: فیزیکدانان بیش از ۱۰۰ سال است که با اتم‌ها سر و کار دارند و تمامی فناوری‌های امروزه به نحوی ناشی از پیشرفت در مکانیک کوانتومی و کنترل انبوهه اتم‌هاست، اما قرن بیست و یکم قرنی است که در آن تک تک اتم‌ها اندازه‌گیری، کنترل و هدایت خواهند شد.

کریمی‌پور با وجود چالش‌های موجود، پیشرفت این حوزه را در هر دو بخش دانش و فناوری بسیار خوب ارزیابی کرد و گفت: در طی ۲۰ سالی که از عمر این دانش می‌گذرد، کشورهای بزرگ سرمایه‌گذاری بسیاری بر روی آن کرده‌اند. هم‌اکنون در چین، یک شبکه با طول ۲۰۰۰ کیلومتر احداث شده که اطلاعات رمزنگاری شده با روش کوانتومی را منتقل می‌کند. در کشور ما نیز با وجود تمام کمبودها، فعالیت‌های گروه پژوهشی اطلاعات کوانتومی دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف طی ۱۳ سال موجب شده ایران در میان کشورهای منطقه پیشتاز باشد.

وی ادامه داد: چنین دستاوردی در حالی صورت پذیرفته که کل بودجه قطب علمی سامانه‌های پیچیده و ماده چگال که اطلاعات کوانتومی یکی از شاخه‌های آن است، در سال گذشته پنج میلیون تومان بوده است. جالب است ذکر شود، دانشگاه کالگری که در حال حاضر برای برگزاری کنفرانس اطلاعات کوانتومی با دانشگاه شریف همکاری می‌کند تنها برای اجرای یک طرح در این زمینه هفت میلیون دلار هزینه در نظر گرفته است. همین عدم سرمایه‌گذاری حداقلی برای توسعه این دانش موجب شده ما هنوز در بخش تئوری باقی بمانیم.

وی تصریح کرد: سرمایه گذاری در این زمینه حتی اگر برای دستیابی به فناوری کافی نباشد، اما می‌تواند فاصله دانش ما را با کشورهای پیشرفته حفظ کند.